Novosibirsk: eng qiziqarli faktlar
Novosibirsk - Siberian Wellness Kompaniyasining tug'ilgan joyi. Shuningdek, bu Kompaniyaning turli mamlakatlardan kelgan Brend-maslahatchilari orasida uchrashuvlar uchun eng mashhur shahar, Rossiyaning Osiyo qismidagi eng yirik shahri, Sibirning norasmiy poytaxti – va yashirib o'tirmaymiz – biz Sibir haqidagi blogimizda e'tiborsiz qoldirolmagan bizning sevimli shahrimiz.
Biz Novosibirsk haqida siz, ehtimol, hech qachon eshitmagan ba'zi qiziqarli faktlarni to'pladik. Hayron qolishga tayyor turing)
1-fakt. Novosibirsk - Rossiyadagi ikkita vaqt mintaqasida joylashgan yagona shahar. Novosibirsk tashkil etilganidan beri Obining turli sohillarida ikki qismda qad rostlagan, soat meridiani to'g'ridan-to'g'ri daryo bo'ylab o'tganligi sababli, uning chap qirg'og'i beshinchi, o'ng qirg'og'i esa oltinchi vaqt mintaqasiga tegishli bo'lgan. Shunday qilib, novosibirskliklar har safar bir qirg'oqdan ikkinchisiga o'tganlarida soatlarini o'zgartirishlari kerak edi. 1955-yilda Ob orqali birinchi avtomobil ko'prigi qurildi, ammo shahar faqatgina 1958-yilda yagona vaqt mintaqasiga o'tdi.
2-fakt. Novosibirskning avvalgi nomi - Novo-Nikolayevsk bo'lgan. Zamonaviy nomi shaharning o'zidan ancha yoshroq. Novosibirskning tashkil topgan yili 1893-yil deb hisoblanadi: o'shanda Ob orqali ko'prik qurish uchun taniqli muhandislar va quruvchilar qishloqqa kelishgan. O'sha paytda aholi punktlarining nomlari hukmdorlarning ismlari sharafiga berilgan, shuning uchun shaharcha dastlab imperator Aleksandr III sharafiga Aleksandrovskiy, keyinchalik Nikolay II sharafiga Novonikolayevskiy deb nomlangan, so'ngra Novo-Nikolayevsk shahri deb qayta nomlangan. 1925-yilda bolsheviklar hokimiyat tepasiga kelishi bilan shahar Novosibirskga aylandi – bu nom Sibirda yangi hayot qurilishini ifodaladi.
3-fakt. Novosibirskda deyarli 7 km uzunlikdagi burilishlarsiz dunyodagi eng uzun ko'cha – Qizil hiyobon ("Красный проспект") joylashgan. U daryo Transsibir temir yo'l magistrali kesib o'tgan joyda Obi qirg'og'idan boshlanadi va janubdan shimolga o'tadi. Aynan shu ko'chada shaharning Markaziy maydoni – Lenin maydoni joylashgan. Shuningdek, me'mor Andrey Kryachkov tomonidan ishlab chiqilgan mashhur Yuzxonadonli uy, 1915-yilda Romanovlar uyi hukmronligining 300 yilligi munosabati bilan qurilgan Avliyo Nikolay cherkovi, 1899-yilda qurilgan Aleksandr Nevskiy bosh cherkovi, Rossiyadagi eng yirik teatr binosi (va dunyodagi ikkinchi) - noyob Opera va balet teatri ham shu yerda joylashgan.
4-fakt. Novosibirskda qadimgi sivilizatsiyalar va xalqlarning Quyosh bilan bog'liq diniy marosimlariga bag'ishlangan Quyosh muzeyi mavjud. Muzey fondidan qadimiy quyosh soatlari, quyosh petrogliflari bo'lgan toshlar, Misrning quyosh ma'budasi Izid haykali, Tutanhamon taxti kabi haqiqiy arxeologik asarlar va ularning nusxalari joy olgan.
5-fakt. Novosibirskning maydoni 500 kv km dan ortiq, bu ba'zi tropik mamlakatlar, masalan, Niue hududidan kattaroqdir. Rossiyada Novosibirsk Moskva va Sankt-Peterburgdan keyin ikkinchi o'rinda turadi. Shaharda 1500 dan ortiq ko'chalar mavjud, ularning umumiy uzunligi 1400 km.
6-fakt. Novosibirskda dunyodagi eng uzun metro ko'prigi joylashgan bo'lib, uning uzunligi 2 km dan oshadi. U yo'l bo'ylab mahalliy metro poyezdlari Ob daryosidan o'tadi. Ko'prik o'zining noyob tuzilmasi bilan tarixga kirgan. Uning qurilishida ilk marta oraliqlarni surish texnologiyasi ishlatilgan. Ko'prikda o'ngga va chapga muvozanatlashtiradigan maxsus harakatlanuvchi roliklar mavjud: bu ko'prik kuchli harorat o'zgarishi holatlarida ham barqaror ishlashi uchun amalga oshirilgan.
7-fakt. Ob daryosi Rossiyadagi havzasi bo'yicha eng keng daryo bo'lib, taxminan 3 million kv. km.ni tashkil qiladi. Ushbu ko'rsatkich bo'yicha Ob Rossiyada birinchi o'rinni egallaydi (Sibir daryolari haqidagi material'ga qarang).
8-fakt. Dunyoga mashhur gipnozchi Volf Messing o'tgan asrning 40-yillari o'rtalarida Novosibirskda yashagan. Artist urush yillarida hali ishlamagan opera teatri sahnasida fikrlarni o'qish bo'yicha seanslarini o'tkazgan.
9-fakt. Novosibirskda Ural ortidagi eng yirik hayvonot bog'i va Rossiyada ikkinchi yirik hayvonot bog'i (Moskva hayvonot bog'idan keyin) joylashgan. Qarag'ay o'rmoni hududida joylashgan bo'lib, u 65 gektar maydonni egallaydi: bu yerda 770 xildagi 11000 ga yaqin tur bor, 350 dan ortiq turlari Xalqaro Qizil kitobga kiritilgan. Novosibirsk hayvonot bog'ida dunyodagi eng boy mushuk va savsarsimonlar kolleksiyalaridan biri to'plangan.
10-fakt. Novosibirsk dunyodagi eng tez rivojlanayotgan shaharlardan biridir. Uning aholisi soni 70 yildan kam vaqt ichida 1 million kishiga yetdi. Taqqoslash uchun: Moskvaga 700 yil, Tokioga – 400, Nyu-Yorkka – 250, Chikagoga – 90 yil kerak bo'lgan edi.
11-fakt. Novosibirsk - Rossiyaning ilmiy markazi. Shaharda 100 dan ortiq ilmiy-tadqiqot tashkilotlari, Akademiklar shaharchasi, Rossiya fanlar akademiyasi (RFA) Sibir bo'linmasi Prezidiumi joylashgan, bu yerda 1500 dan ortiq fan doktorlari va 3400 nafar fan nomzodi yashaydi va ishlaydi. Bu yerda Siberian Wellness Ilmiy-innovatsion markazi va laboratoriyalari joylashgan.
Har bir shahar o'ziga xos tarzda yaxshi, lekin siz tug'ilgan yoki sizni ko'p narsa bilan o'ziga bog'laydigan joy har doim alohida ahamiyatga ega. Novosibirskning yil sayin faqat gullab-yashnayotganini va rivojlanayotganini ko'rish juda yoqimli - xuddi Siberian Wellness Kompaniyasi kabi!